“Το πρόβλημα δεν είναι αυτό που βλέπεις μπροστά σου, αλλά αυτό για το οποίο δεν έχεις προετοιμαστεί.”
— Robert T. Kiyosaki
Η προειδοποίηση
Ο Αμερικανός επιχειρηματίας και συγγραφέας Robert Kiyosaki εδώ και δεκαετίες προειδοποιεί για ένα μεγάλο οικονομικό κραχ. Στο βιβλίο του “Η Προφητεία του Πλούσιου Μπαμπά”, επισημαίνει ότι η αιτία δεν θα είναι κάποιο πολεμικό γεγονός ή φυσική καταστροφή — αλλά μια δημογραφική βόμβα: η μαζική συνταξιοδότηση της γενιάς των baby boomers και η κατάρρευση των συνταξιοδοτικών ταμείων.
Η ευρωπαϊκή και ελληνική διάσταση
Στην Ευρώπη, και ειδικά στην Ελλάδα, το σενάριο του Kiyosaki μοιάζει σχεδόν… προφητικό. Η Ελλάδα έχει:
Από τους χαμηλότερους δείκτες γεννητικότητας στην Ευρώπη.
Υψηλό ποσοστό συνταξιούχων σε σχέση με τον ενεργό πληθυσμό.
Ένα ασφαλιστικό σύστημα που βασίζεται ακόμα στο μοντέλο της διαγενεακής στήριξης: οι σημερινοί εργαζόμενοι πληρώνουν τις συντάξεις των σημερινών συνταξιούχων.
Αν προσθέσουμε την υποαπασχόληση των νέων, τη φορολογική επιβάρυνση των μικρών επιχειρήσεων, και τη διαρροή επιστημονικού δυναμικού στο εξωτερικό, καταλαβαίνουμε ότι η εξίσωση απλώς δεν βγαίνει.
Οι συνέπειες
Σύμφωνα με τον Kiyosaki, όταν οι μάζες αρχίσουν να ρευστοποιούν τα «χάρτινα περιουσιακά τους στοιχεία» (μετοχές, αμοιβαία κεφάλαια, συνταξιοδοτικά προγράμματα), θα προκληθεί:
Κατάρρευση αγορών
Εκτίναξη του πληθωρισμού
Απώλεια εμπιστοσύνης στο τραπεζικό και χρηματοπιστωτικό σύστημα
Κρατικοποίηση ζημιών μέσω νέας φορολογίας ή πληθωριστικού χρήματος
Τι μπορεί να κάνει ο πολίτης;
Ο Kiyosaki δεν προσφέρει απαισιοδοξία. Αντιθέτως, δίνει έμφαση στη δράση μέσω οικονομικής νοημοσύνης:
Εκπαίδευση: Κατανόηση βασικών αρχών επενδύσεων, ταμειακών ροών, ρίσκου.
Αληθινά περιουσιακά στοιχεία: Ακίνητα, μικρές επιχειρήσεις, πνευματικά δικαιώματα, οτιδήποτε φέρνει εισόδημα χωρίς άμεση εργασία.
Αυτονομία από το κράτος: Ανάπτυξη προσωπικού αποθέματος και δικτύου.
Διαφοροποίηση: Μη βασίζεσαι μόνο σε μία πηγή εισοδήματος (π.χ., μισθό ή σύνταξη).
Η ελληνική ευκαιρία
Αν και η εικόνα μοιάζει ζοφερή, η Ελλάδα έχει και προτερήματα:
Ελκυστική αγορά ακινήτων για τουρισμό.
Παγκόσμιο ενδιαφέρον για ελληνικά brands, πολιτισμό και εμπειρίες.
Ευέλικτη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, που μπορεί να αντεπεξέλθει ταχύτερα από τεράστιους οργανισμούς.
Όπως λέει ο Kiyosaki: “Οι κρίσεις γεννούν ευκαιρίες για όσους είναι προετοιμασμένοι.”
Συμπέρασμα:
Η “προφητεία” δεν είναι καταστροφολογία. Είναι μια κλήση αφύπνισης για να πάρουμε τον έλεγχο των οικονομικών μας στα χέρια μας. Όχι αύριο. Τώρα.
@robertkiyosakifanpag The 2025 Crash Has Begun… And This ls How Millionaires Are Made#fypsg #smc #forexstrategy #scalping #orderblock #marketstructure #tradingeducation #invest ♬ original sound – Robert Kiyosaki
Περιγραφή του βιβλίου:
Στις σελίδες αυτού του μπεστ-σέλερ, των New York Times, αλλά και ανάμεσα στις γραμμές του, θα γνωρίσετε μια ανάγλυφη και γλαφυρή εικόνα του αμερικανικού κοινωνικού μοντέλου, μιας πλούσιας κοινωνίας των δύο τρίτων που κινδυνεύει να μεταπέσει σε μια κοινωνία φτωχών, ασθενών, και απόκληρων. Δεν πρέπει να έχουμε ψευδαισθήσεις: μια τέτοια κοινωνική καταστροφή στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου θα κλονίσει ολόκληρη την παγκόσμια οικονομία και η Ελλάδα δεν πρόκειται να μείνει ανεπηρέαστη… Οι επενδυτές της πρόσφατης κατάρρευσης του αμερικανικού χρηματιστηρίου λόγω της «φούσκας» των εταιρειών του Internet δεν διαφέρουν ούτε στις προσδοκίες, ούτε στις ενέργειες, ούτε στα λάθη τους από τους δικούς μας επενδυτές της πρόσφατης «φούσκας» στο χρηματιστήριο της Αθήνας. Ακόμα και στο διαφορετικό κοινωνικά και πιο συντηρητικό οικονομικά σύστημα της Ελλάδας, η κεντρική ιδέα του βιβλίου αποδεικνύεται εξίσου ισχυρή: Ο κόσμος της παγκοσμιοποίησης θα αποδειχθεί πολύ σκληρός για όσους δεν έχουν χρηματοοικονομική μόρφωση. Το βιβλίο αυτό σας δείχνει πώς τα οικονομικά της συνταξιοδότησης θα επηρεάσουν στο άμεσο μέλλον όλους μας, ανεξάρτητα από την ηλικία ή τον τόπο διαμονής μας. Αφού αποκαλύπτει τις αιτίες του επικείμενου κραχ, περιγράφει τους καλύτερους τρόπους όχι μόνο για να προστατεύσετε την περιουσία σας, αλλά και να επωφεληθείτε από τα μελλοντικά γεγονότα.